Haardvuur aanmaken met de Zwitserse methode?
De Zwitserse stookmethode is een zogeheten top-down methode van stoken. Dat is dus een methode waarbij u het vuur van boven naar beneden aansteekt in plaats van andersom, zoals bij de klassieke methode. U begint het stapelen met ovengedroogd haardhout en daarbovenop aanmaakhout en aanmaakblokjes. Behalve een efficiënte brandmethode levert dit ook een schone verbranding op.
Het hout warmt langzaam op en brandt zodoende langer en geconcentreerder. De rookgassen stijgen langzaam op en verbranden voor een groot deel door de hitte van het vuur. Datzelfde vuur trekt langzaam naar beneden en eindigt in een mooi vlammenspel. Er is steeds meer aandacht voor de Zwitserse methode. Hieronder vertellen we u meer over de werkwijze.
Wat is de Zwitserse stookmethode?
De Zwitserse stookmethode is een methode die enige finesse vereist. Heeft u dit eenmaal onder de knie, dan geniet u keer op keer van een schone en langdurige verbranding. Bovendien heeft onderzoek uitgewezen dat deze top-down, oftewel omgekeerde manier van verbranding, het gunstigst is voor het milieu. Bij de Zwitserse methode begint u met het zorgvuldig plaatsen van het stookhout: de grootste stukken op de bodem, kleinere stukken daarbovenop. Pas dan volgt het aanmaakhout. Zo ontstaat een goede luchtstroom.
Video instructie voor de Zwitserse methode
Soms zeggen beelden meer dan woorden. Daarom hebben we voor u een video ontwikkeld waarin wordt verduidelijkt hoe u te werk gaat met de Zwitserse methode. U volgt het proces van stap tot stap.
Werkwijze en stappenplan Zwitserse methode
- Zorg voor genoeg droog hout, vochtpercentage max 20%
- Zet de klep of luchttoevoer volledig open voor voldoende zuurstof
- Zet een ventilatierooster op of een raam op een kier voor voldoende ventilatie
- Leg het openhaardhout in de juiste volgorde, van groot naar klein, op de stookbodem. De gekloofde kant van het openhaardhout dient naar boven te wijzen.
- Werk van groot naar klein. Begin met twee grote blokken en leg hier haaks twee kleinere blokken op. Ook deze blokken weer plaatsen met de kloofkant naar boven. Op de kleinere blokken legt u kruislings wat aanmaakhout. Ten slotte legt u tussen en op het aanmaakhout wat bruine aanmaakblokjes.
- Steek de bruine aanmaakblokjes aan met een lange aansteker of lange lucifers. Het haardvuur brandt vrijwel zonder rook van boven naar beneden.
- Wanneer het vuur goed op gang is kunt u de kacheldeur sluiten. Indien er niet voldoende zuurstof of trek is laat u de deur enkele minuten op een kier staan.
- Als uw haardvuur goed op temperatuur is kunt u eventueel de luchttoevoer aanpassen. Dit verschilt per verbrandingstoestel. Volg hiervoor de instructies op welke in uw handleiding zijn weergegeven.
- Als de grote vlammen zijn verdwenen en de blokken kooltjes zijn geworden, kunt u weer één of twee blokken op het haardvuur doen.
- Schuif de kooltjes op een hoopje in het midden naar elkaar toe en leg één of twee blokken, met de gekloofde zijde naar beneden, op de kooltjes.
- Wilt u het haardvuur uit laten gaan, leg dan geen nieuw blokken op het vuur en laat het openhaardhout rustig opbranden. Zorg ook hierbij dat de luchttoevoer volledig open is. Zo blijft de verbranding volledig en voorkomt u roetaanslag.
- Als het haardvuur en de kooltjes volledig gedoofd zijn kunt u de luchttoevoer sluiten. Hierdoor blijft de warmte in de kamer en gaat niet verloren door het rookkanaal.
Waarom de Zwitserse manier van stoken proberen?
De Zwitserse manier van stoken biedt u als eigenaar van een open haard of houtkachel diverse voordelen. Zo noemden we eerder al dat u op een zeer schone en efficiënte verbranding kunt rekenen. Met andere woorden: u profiteert van een langdurig brandproces waarbij een minimale hoeveelheid rookgassen vrijkomt.
Vanwege de volledige verbranding van het haardhout is deze methode per definitie ook duurzamer. Dat betekent dat u met minder haardhout meer warmte en gezelligheid kunt creëren. Het gebruik van een open haard of kachel wordt zo nog veel aantrekkelijker, vergeleken met het aanzetten van de verwarming in huis.
Natuurlijk profiteert ook het milieu van de langzamere verbranding en de minimale hoeveelheid rookgassen die in de omgeving terechtkomen. En omdat u uiteindelijk minder hout nodig heeft, vermindert dit ook de druk op de boomteelt ten behoeve van openhaardhout. Overigens hoeft u zich bij Golden Flame geen zorgen te maken over de herkomst van ons haardhout. Wij dragen verantwoordelijkheid en duurzaamheid hoog in het vaandel en waren de eerste FSC-gecertificeerde leverancier van Nederlandse bodem.
Wat maakt de Zwitserse stookmethode anders dan andere methodes?
We legden al even kort uit wat de Zwitserse stookmethode zo anders maakt dan de andere methodes, die we voor het gemak aanduiden met ‘klassieke methodes’. Kenmerkend voor die klassieke methodes is dat het vuur van onderaan wordt aangestoken. De aanmaakblokjes en het aanmaakhout komen onderop te liggen en worden ‘bedekt’ door het brandhout zelf. De methode kunt u toepassen bij iedere denkbare houtsoort, waaronder beukenhout, essenhout en eiken haardhout.
De Zwitserse stookmethode pakt het anders aan. U legt ten eerste de houtblokken kruislings op elkaar. De dikste blokken komen onderop te liggen en de fijnere bovenop. Daarna volgt het aanmaakhout. Dit creëert een stabiele structuur en een optimale luchtstroom. Om die reden is de verbranding dan ook schoner en de rookontwikkeling minimaal. Voor de Zwitserse stookmethode heeft u minder aanmaakmiddelen nodig. De methode heeft namelijk een veel natuurlijker benadering, waarbij de focus op het hout zelf ligt.
Veelgemaakte fouten bij de uitvoering van de Zwitserse methode
Alhoewel de werkwijze vrij eenduidig is, blijken in de praktijk nogal wat fouten te gebeuren in de uitvoering van de Zwitserse methode. Een eerste veelgemaakte fout is het verkeerd stapelen van het hout. Er dient op de bodem met grote houtblokken te worden begonnen en aanmaakhout vormt de ‘top’ van de stapel. Stapelt u op een andere manier, dan komt dat de luchtcirculatie niet ten goede.
Bovendien is ook de specifieke manier van stapelen van belang. U dient de houtstapel kruiselings te bouwen. De stukken hout moeten een lengte hebben die aanzienlijk beperkter is dan de doorsnede van de kachel. Ook in de hoogte moet voldoende ruimte overblijven voor de luchtcirculatie. Een derde valkuil is het niet gebruiken van aanmaakhout. Een kleine hoeveelheid daarvan is van belang om de ontsteking te vergemakkelijken.
Tot slot: geduld is een schone zaak. Geeft u de aanmaakmethode dan ook even de tijd om zijn werk te doen. Vroegtijdig ingrijpen kan het effect tenietdoen. Golden Flame wenst u veel succes!
Zwitserse methode hout aanmaken, hoogste rendement met minste rookontwikkeling
In opdracht van de Zwitserse overheid is er onderzocht wat de beste en meest milieuvriendelijke methode is om een haardvuur aan te maken. Het bleek dat “omgekeerd stoken” de meest efficiënte methode is met zo min mogelijk rookontwikkeling. Het is een energiezuinige methode die zorgt voor een snelle ontbranding en schone verbranding van het openhaardhout. Bovendien is op deze manier de rookontwikkeling minimaal. Bij de Zwitserse methode brandt het vuur van boven naar beneden. Dit in tegenstelling tot de traditionele manier van aanmaken. Op deze manier brandt het vuur juist van beneden naar boven. De Zwitserse methode kunt u vergelijken met een brandende kaars, deze brandt ook van boven naar beneden.
Als het openhaardhout van bovenaf wordt aangestoken zal het optimaal verbranden. Het vuur verspreidt zich langzaam van boven naar beneden en zal geleidelijk de haard en het rookkanaal verwarmen. Het haardvuur voedt zichzelf en zal lang blijven branden en hoeft minder hard te werken om het koude rookkanaal en hout op te warmen. Hierdoor ontstaat er een volledige verbranding welke het meeste rendement oplevert en de minste rookontwikkeling veroorzaakt. Wanneer het vuur te warm wordt zet dan niet de luchttoevoer dicht, maar doe gewoon geen of minder nieuwe blokken op het vuur. De warmte in uw kamer wordt geregeld door de hoeveelheid hout en niet door de luchttoevoer.
